Gdy myśli do Majdanka wracają

W 1965 roku Państwowe Muzeum na Majdanku zorganizowało konkurs na wspomnienia z obozu, które wygrała właśnie ta książka. Wstrząsające wspomnienia obozowej lekarki dają czytelnikom wzgląd do brutalnych realiów obozowych, w których znajdowało się miejsce na empatię i bezinteresowną pomoc. "Gdy myśli do Majdanka wracają" Stefanii Perzanowskiej to jedna z ważniejszych książek na temat Majdanka.

W listopadzie 1942 roku Stefania Perzanowska, która była wówczas lekarką internistką, została aresztowana przez Gestapo. Przyczyną aresztowania była działalność w ruchu oporu, a skutkiem dwumiesięczny pobyt w radomskim więzieniu, a później transport do obozu koncentracyjnego w Lublinie, który był powszechnie znany jako Majdanek. Jej rola w obozie wciąż pozostaje nie do przecenienia, tym bardziej że nie tylko leczyła chore więźniarki, ale również ukrywała przed Niemcami kobiety, które nie były w stanie pracować i zdobywała dla nich lekarstwa. W ten sposób przyczyniła się do uratowania wielu istnień.

W publikacji znajdują się również oryginalne maszynopisy, a także obozowe grypsy i fotografie rodzinne, które nie były wcześniej publikowane.

Wypowiedź Stefanii Perzanowskiej w audycji radiowej w Radiu Lublin:

[…] kiedy byłam na zjeździe lekarzy, byłych więźniów obozowych w Warszawie, na zakończenie […] wiceminister Rusinek powiedział: "Pamiętajcie, że przecież wy jesteście jedynymi, żywymi świadkami tamtych czasów i tamtych zbrodni i to, co napisaliście, i to, co napiszecie, pozostanie na zawsze dokumentem historycznym. Prawda historyczna musi być udokumentowana waszym pisaniem". Chyba w tym właśnie powiedzeniu kryje się i cała racja, i cały sens, i cała geneza mojej książki. I chyba nie tylko mojej, ale także i wielu książek o obozie.

Stefania Perzanowska była polską lekarką oraz działaczką społeczną urodzoną w pod koniec XIX wieku. Jako lekarka brała udział zarówno w pierwszej, jak i w drugiej wojnie światowej. Po 1945 roku bezpłatnie pomagała byłym więźniom oraz ich rodzinom, a także publikowała artykuły na temat obozów koncentracyjnych.