4 Pułk Artylerii Ciężkiej w latach 1921-1939

Monografia 4 Pułku Artylerii Ciężkiej jest jedną z pierwszych, a w przypadku artylerii – pierwszą kompleksowo zakrojoną historią oddziału z łódzkiego okręgu wojskowego. Zagadnienie wydaje się tym bardziej interesujące, że dotyczy trzech zróżnicowanych garnizonów – wielkomiejskiego (Łódź), miejskiego (Częstochowa) i małomiasteczkowego (Tomaszów Mazowiecki).

Autorzy mają nadzieję, że udało się im przybliżyć niełatwą materię organizacji i funkcjonowania jednostki, poboru, wyszkolenia i wychowania artylerzystów oraz nakreślić możliwie wierną panoramę stosunków panujących zarówno wewnątrz pułku, jak i na styku ze społeczeństwem i władzami lokalnymi. Szczególnie bogato przedstawiało się pułkowe życie codzienne, wypełnione rozmaitymi formami zajęć oświatowych, kulturalnych i sportowych oraz obchodami świąt. Duże miasto jak Łódź oferowało żołnierzom rozmaite możliwości. Nie zawsze jednak potrafili korzystać z nich we właściwy sposób. Rodziło to wiele problemów dyscyplinarnych, wśród których najpoważniejsze to dezercje i nadużywanie alkoholu. Nie dotyczyły one jedynie szeregowych. Pułkiem wstrząsnęły skandale związane z defraudacją pieniędzy przez płatnika czy udziałem naczelnego lekarza w łapówkowym procederze zwalniania ustosunkowanych synów fabrykantów od służby wojskowej.

Około stu fotografii (w dużej części dotąd niepublikowanych), kilkadziesiąt tabel, kilkanaście schematów i map nie tylko uzupełniają bogatą treść książki, ale i ułatwiają śledzenie losów pododdziałów i żołnierzy 4 pac na przestrzeni dwudziestolecia międzywojennego oraz kampanii polskiej 1939 r.