Nie ma czasu. Myśli o tym, co ważne

Nagroda HUGO 2017.

Ursula K. Le Guin o absurdzie, jakim jest zaprzeczanie własnej starości: Jeśli mam dziewięćdziesiąt lat, a wierzę, że mam czterdzieści pięć, sama proszę o trudne chwile przy wychodzeniu z wanny.

O kulturowej percepcji fantasy: Kierunkiem ucieczki zawsze jest wolność. A zatem, o co właściwie oskarża ‘eskapizm’?

O śniadaniu: Jedzenie jajka ze skorupki wymaga nie tylko praktyki, ale i stanowczości, nawet odwagi, być może gotowości popełnienia przestępstwa.

Ursula K. Le Guin od dziesięcioleci prowadziła czytelników do wyobrażonych światów. Teraz stanęła na ostatnej wielkiej granicy życia: starości. Bada nowe terytorium literackie: blog, forum, gdzie jej opinie błyszczą pełnym blaskiem – ostre, inteligentne, równie krytyczne co pełne współczucia. „Nie ma czasu” to zbiór najlepszych sieciowych tekstów Le Guin, prezentujących perfekcyjnie krystaliczne przemyślenia o tym, co teraz jest dla niej istotne, jej troski, jej niegasnący zachwyt i zadziwienie naszym światem: Jak bogaci jesteśmy w tę wiedzę, i we wszystko wokół nas, czego jeszcze możemy się nauczyć. Jesteśmy miliarderami, co do jednego.

(…) nigdzie w swoim życiu nie mogę znaleźć czasu, jakiegokolwiek czasu, który nie byłby zajęty. Ja jestem wolna, ale mój czas nie. Jest w pełni, żywotnie zajęty snem, marzeniami, załatwianiem interesów i e-mailową korespondencją z przyjaciółmi i rodziną, czytaniem, pisaniem poezji, pisaniem prozy, myśleniem, zapominaniem, haftowaniem, przygotowaniem i zjadaniem posiłków, sprzątaniem w kuchni, analizą Wergiliusza, spotkaniami z przyjaciółmi, rozmowami z mężem, chodzeniem po zakupy, spacerowaniem, jeśli mogę spacerować i podróżowaniem, jeśli podróżujemy, niekiedy siedzeniem w vipassanie, niekiedy oglądaniem filmu, wykonywaniem Ośmiu Bezcennych Chińskich Ćwiczeń, kiedy potrafię, leżeniem po południu z tomem Krazy Kata do czytania i moim własnym zwariowanym kotem, który zajmuje obszar między górą ud i środkiem łydek, gdzie układa się i natychmiast głęboko zasypia. Żadna z tych czynności nie dzieje się w czasie wolnym. Nie mogę go marnować. (…) W przyszłym tygodniu kończę osiemdziesiąt jeden lat. Nie mam wolnego czasu.

Ursula K. Le Guin (1929–2018) nazywana jest królową światowej fantastyki. Była córką znanego antropologa Alfreda L. Kroebera i badaczki indiańskiego folkloru Theodory Kroeber. Le Guin z domu wyniosła znajomość rytuałów, obrzędów i szamańskich praktyk, a także szacunek wobec kulturowej odmienności. Miało to ogromny wpływ na jej twórczość, utrzymaną w konwencji science fiction i fantasy. Opowieści pisarki są wysoko cenione również poza kręgiem miłośników tych gatunków („Czarnoksiężnik z Archipelagu” od lat znajduje się na liście lektur szkolnych). Obok bardzo sugestywnych wizji rzeczywistości zawierają one niezwykle interesujące portrety psychologiczne bohaterów oraz niebanalne przesłania. Książki Ursuli K. Le Guin przekładali m.in. Stanisław Barańczak, Paulina Braiter i Piotr Cholewa.