Trzydzieści sześć opowiadań

Isaac Bashevis Singer, jedyny laureat literackiej Nagrody Nobla za twórczość pisaną w języku jidysz, choć napisał wiele powieści, słynie przede wszystkim jako mistrz krótkich form. Edycja Biblioteki Narodowej zawiera trzydzieści sześć opowiadań przełożonych z oryginału. Z częścią z nich polski czytelnik miał już okazję zetknąć się za pośrednictwem tłumaczeń z wersji angielskich, ale dzięki obecnemu przekładowi z jidysz zostały uzupełnione o pominięte wcześniej szczegóły, a nawet całe fragmenty, i oddają bogactwo języka Singera. Był on bowiem znakomitym stylistą, miał nadzwyczajny słuch językowy i brawurowo wykorzystywał bogatą idiomatykę jidysz. Wśród zamieszczonych w tomie opowiadań znajdują się również utwory dotąd nietłumaczone na żaden język. Liczba tekstów wybranych przez autorów opracowania nawiązuje do żydowskiej legendy o lamedwownikach, trzydziestu sześciu sprawiedliwych w każdym pokoleniu – to ludzie skromni, pozostający w ukryciu, dzięki nim świat może istnieć. Ten reprezentatywny wybór daje wyobrażenie o różnorodności utworów Singera, począwszy od monologów prostych mieszkańców sztetli, a nawet demonów, poprzez humorystyczne opowieści inspirowane folklorem żydowskim, do przejmujących tekstów mówiących pośrednio o Zagładzie. Pojawiają się tu opowiadania zarówno autobiograficzne, osadzone w polsko-żydowskiej historii, jak i fantastyczne, wykraczające poza miejsce i czas, ukazujące ludzkie namiętności i pragnienia. Większość opowiadań ukazuje się w przekładach Moniki Adamczyk-Garbowskiej i Mariusza Lubyka, a kilka z nich w tłumaczeniu Michała Friedmana. O autorze: Isaac Bashevis Singer (właśc. Icchok Zynger, 1903–1991) – prozaik, krytyk i dziennikarz. Dzieciństwo i młodość spędził w Warszawie i Biłgoraju, które wywarły wielki wpływ na jego twórczość. Debiutował w 1925 roku opowiadaniem Na starość, sygnowanym pseudonimem Ce. Kolejne utwory publikował pod pochodzącym od imienia matki pseudonimem Icchok Baszewis, który przyjął ze względu na starszego brata Israela Jehoszuę Singera, wówczas już znanego pisarza. W 1935 roku wyjechał do USA i zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie przez kilkadziesiąt lat współpracował z dziennikiem „Forwerts” i innymi pismami, publikując powieści w odcinkach, opowiadania, publicystykę i krytykę. Uznawany za mistrza krótkich form, wydał też wiele poczytnych powieści, w tym Sztukmistrza z Lublina, Rodzinę Muszkatów, Szoszę czy Wrogów. Opowieść o miłości, oraz utwory dla dzieci inspirowane folklorem żydowskim. W 1978 roku został uhonorowany Nagrodą Nobla i jak dotąd jest jedynym autorem tworzącym w jidysz, który otrzymał to wyróżnienie.