Obiekty w ruchu?
Ontologia przedmiotu w choreografiach Aleksandry Borys, Izy Szostak i Magdaleny Ptasznik

Książka ta stanowi przyczynek do dyskusji nad wykorzystaniem obiektu we współczesnych polskich sztukach choreograficznych oraz wprowadzenie do możliwych ontologii przedmiotu, które wyłaniają się z tych praktyk. Celem autora jest zarysowanie problematyki na przykładzie działań trzech artystek kojarzonych ze sceną tańca współczesnego: Aleksandry Borys, Izy Szostak i Magdaleny Ptasznik. Guzy stwarza adekwatną metodologię, opartą na trendach filozoficznych skupionych na kategoriach przedmiotu i materii, która pozwala przybliżyć specyfikę poszczególnych projektów artystycznych wspomnianych choreografek, a także zaznaczyć dzielące je różnice. Odwołuje się przy tym do realizmu agencyjnego Karen Barad, tłumacząc nietrwałą, labilną naturę obiektu w projektach Borys; do ontologii zwróconej ku przedmiotom Grahama Harmana, podkreślając posthumanistyczny wymiar twórczości Szostak; a także do myśli spekulatywnej Quentina Meillassoux oraz Isabelle Stengers, eksplorując rozwój form artystycznych Ptasznik. Analizom prac i wypowiedzi artystek […] towarzyszy charakterystyczny dla refleksji Guzego namysł teoretyczny. Głównymi matronkami tego przedsięwzięcia są Karen Barad i Donna Haraway. Guzy słusznie zauważa, że choreografia staje się idealnym polem do praktykowania nowego materializmu, ponieważ w spektaklach często obserwujemy dynamiczne współdziałanie ciała i materii. To podejście podważa tradycyjne hierarchie, w których centralnym punktem jest człowiek, a przedmioty jedynie tłem. Nowy materializm służy tu redefiniowaniu postrzegania materii, która jest nie tylko bierną substancją, lecz także dynamicznym, żywym i zdolnym do działania aktantem.Z recenzji dr. hab. Piotra Morawskiego, prof. UW Maciej Guzy - Absolwent prawa i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UJ, gdzie przygotowuje rozprawę poświęconą dźwiękowym aspektom współczesnej scenografii teatralnej. Laureat nagrody specjalnej im. Sławomira Świontka dla najlepszej pracy z zakresu teorii teatru (2022). Zakładał Pracownię Kuratorską, w której zajmował się działalnością kuratorsko-producencką w obszarze sztuk performatywnych. Swoje zainteresowania badawcze koncentruje na materii teatru, jego dźwiękowości, a także próbie powiązania współczesnych teatrologicznych metodologii badawczych z dyskursami nowego materializmu i sound studies. Publikował między innymi w „Przeglądzie Kulturoznawczym”, „Pamiętniku Teatralnym”, „Didaskaliach”, a także „Dwutygodniku”, „Ruchu Muzycznym”, „Glissandzie” i „Dialogu”.

Producent:
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Michałowskiego 9/2
31-126 Kraków (PL)
tel: 12-631-18-80
email: [email protected]