Tom & Tom

Przekazywaną do rąk polskiego czytelnika powieść Wasyla Słapczuka Tom & Tom należałoby nazwać wielkim metatekstem. O wielkości nie decyduje w tym przypadku objętość książki, tylko finezyjna, wielopłaszczyznowa gra z literaturą i w literaturę. Słapczuk uczynił swoją bohaterką wielką literaturę, pozwalając jej wyrazić siebie na nowo – poprzez ucieleśnienie w postaci tytułowego bohatera Toma. W oryginale nosi on imię Roman, zaś słowo to w języku ukraińskim oznacza po prostu „powieść”. Jest to zatem powieść o literaturze, potężna kantata miłosna wobec słowa i tajemnicy procesu twórczego. Symbolika domu-fortecy przedstawiona w pierwszej części powieści zostanie wzmocniona i zwielokrotniona w późniejszych fragmentach. Jest niezwykle ważna dla zrozumienia całości powieści jako mikrokosmosu narratora i jego bohaterów. Dom bywa labiryntem oraz dobrowolnym więzieniem twórcy stawiającego na produktywność, bywa miejscem leczenia ran w kraju ogarniętym wojną. O autorze Wasyl Słapczuk (ur. 1961 r.) – poeta, prozaik, krytyk literacki, literaturoznawca, tłumacz z Wołynia. Ciężko ranny podczas służby wojskowej w Afganistanie. Autor kilkunastu tomików poetyckich, kilku tomów powieści i opowiadań, z których w Polsce ukazały się drukiem wybór wierszy Wieczorne słońce (2019) oraz powieści Kobieta ze śniegu (2012), Księga zapomnienia (2014), nominowana do półfinału Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, oraz Ten sam kurz drogi (2021). Autor zbiorów artykułów krytycznoliterackich, esejów i książek dla dzieci. Laureat licznych nagród literackich, w tym Narodowej Nagrody im. Tarasa Szewczenki. Uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.