Zeszyt ćwiczeń do nauki ortografii Zeszyt 2 rz - ż
Gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna

Książka zalecana przez Polskie Towarzystwo Dysleksji do pracy z uczniami mającymi specyficzne trudności w uczeniu się ortografii - dysortografię. Gimnazjalisto! Licealisto! Po opracowaniu pierwszego zeszytu ćwiczeń warto kontynuować pracę nad doskonaleniem umiejętności pisania wyrazów z literami "rz-ż". Litery "rz-ż" służą do zapisu tak samo brzmiącej głoski (porównaj pierwsze głoski wyrazów np.: ż aba rz eka), co jest przyczyną trudności w opanowaniu pisowni wyrazów z takimi głoskami. Dodatkowa trudność wynika z faktu, iż w niektórych wyrazach przy pomocy liter "rz-ż" zapisuje się także głoskę "sz" wymawianą w takich wyrazach jak "gorzko", "bagaż", "krzesło" itd. Te różnice między mową, a pismem są źródłem wielu błędów ortograficznych. Jak to pojąć? Jak to zapamiętać? Autorka proponuje metodę pracy bardzo zbliżoną do stosowanej w zeszycie 1., której istota polega na zebraniu i uporządkowaniu materiału wyrazowego w jak najbardziej logiczny układ. Dzięki temu nauka ortografii okazuje się łatwiejsza. Uporządkowanie obszernego materiału wyrazowego okazało się trudne, ale w końcu możliwe. Oto przykład: analiza uporządkowanych wyrazów wykazała , że cząstką "rza-" rozpoczyna się w języku polskim tylko jeden wyraz "rzadko"(i inne jego formy np. rzadkość, rzadszy itd.). Wszystkie inne wyrazy rozpoczynają się cząstką "ża-". Sprawdź to w zeszycie ćwiczeń na s. 32. Warto to zapamiętać! I takich przykładów jest znacznie więcej. Pracę należy rozpocząć od analizy wstępu zamieszczonego na s. 1 - 7 zeszytu ćwiczeń i przedstawionych w nim tabelek, które stanowią logiczny, uporządkowany układ wiedzy ortograficznej dotyczący sposobu zapisu liter "rz", "ż" w różnych wyrazach. Najpierw uczeń pracuje nad wyrazami z "rz"wymiennym na "r" (s. 6-13), potem nad wyrazami z "ż" wymiennymi na "g", "s", "z" "ź", "zi", "dz", "h" (s. 14-23). Pisownia tych wyrazów sprawia uczniom dużo trudności, więc ćwiczenia muszą być prowadzone bardzo starannie. I tak w kolejności zaznaczonej w tabelkach na s. 4-5 i w spisie treści na s. 68. uczeń utrwala pisownię kolejnych wyrazów z "rz" i "ż", których w języku polskim jest bardzo dużo. Zachowany jest porządek, wyeliminowany chaos. Nie należy się spieszyć! Po wykonaniu wszystkich ćwiczeń uczeń bez trudu wykona ćwiczenie utrwalające ze strony 65. Powodzenia!