Mikrogramy

Mikrogramy to zbiór jednych z ostatnich tekstów literackich Roberta Walsera. Powstawały one pod koniec lat dwudziestych, tuż przed załamaniem nerwowym autora, które zakończyło się jego dożywotnim pobytem w ośrodku dla psychicznie chorych. Robert Walser, podobnie jak bohater jego debiutanckiej powieści 'Rodzeństwo Tanner', imał się w życiu wielu profesji, nigdzie nie pozostając na dłużej. Najczęściej zajmował najniższe posady urzędnicze, polegające na przepisywaniu dokumentów. Zawód skryby odcisnął niezatarte piętno na jego osobowości. Kopiowanie i kaligrafowanie dokumentów całkowicie wtórna i alienująca praca dawała mu poczucie spokoju i zadowolenia. Sam wielokrotnie szczycił się tym automatyzmem, który przenosił na swoją literaturę, realizujący tym samym jeden z najważniejszych postulatów literatury nowoczesnej. Jednakże pod koniec swojej działalności artystycznej doświadczył kryzysu maszyna literacka, która pozwalała tworzyć literaturę niejako poza nim, zacięła się. Litery, które przez cale życie z lubością kaligrafował, nie chciały dalej płynąć. W jednym z listów opisał to jako zmęczenie ręki. W ramach terapii zaczął tworzyć zupełnie inne teksty przy użyciu ołówka zapełniał skrawki papieru (bilety, rachunki itp.) miniaturowym pismem, które przez wiele lat uchodziło za nieczytelne. Dopiero gigantyczny wysiłek Jochena Grevena, Bernharda Echte i Wernera Morlanga doprowadził do odszyfrowania zapisków Walsera. Jak się okazało, nie były one wcale zakodowane przez autora, tylko pisane w specyficznej odmianie niemieckiej grafii zwanej Kurrent, charakteryzującej się uproszczonym zapisem liter, który połączony z rozmiarem czcionki (1 milimetr), czyniły teksty Walsera niemalże niemożliwymi do odczytania. Mikrogramy to właśnie zbiór tych niezwykłych utworów, które wieńczą literacki dorobek jednego z najważniejszych pisarzy nowoczesnych.