CZOŁG T-55AM i pochodne (T-55AD-1M, T-55AD-2M, T-55AMS)

Ze wstępu: Wybór tego tematu jest dla mnie czymś oczywistym – czołg T-55AM, to typ wozu bojowego, który trwale wpisał się w mój życiorys. Moja służba wojskowa była przez 6 lat związana z „Meridami”. Spośród wielu typów czołgów z jakimi miałem do czynienia w służbie i poza nią, ten wspominam najmilej. Ilekroć zdarza mi się odwiedzać Muzeum Wojska Polskiego, tylekroć robi mi się ciepło na sercu widząc stojące tam maszyny tego typu. Czołgi T-55AM (wszystkich wersji) stanowiły wyposażenie Wojska Polskiego przez ponad 15 lat. Ich liczba – ponad 500 egzemplarzy sprawia, że nie powinno się przechodzić obojętnie obok tego typu czołgu1. Jednocześnie chciałbym podkreślić, że pomimo, iż jest to modernizacja czołgu T-55, nie powinno się go traktować jak kolejną jego wersję, ale raczej jako nowy typ. Tym bardziej, że modernizacja ta to w znacznej części polska myśl techniczna – wybiegająca znacznie w przód przed swoją epokę. Czołg powstał w warunkach niechęci decydentów do nowinek technicznych jakie zastosowano w tym wozie bojowym. Tworząc to opracowanie chciałem osiągnąć kilka celów. Ocalić od zapomnienia dane, charakterystyki tej konstrukcji, dać pasjonatom materiał poznawczy i wyjaśnić w ten sposób wiele wątpliwości, które na pewno pojawiały się podczas zapoznawania się z lakonicznymi na ogół informacjami o tym typie czołgu. Źródła wykorzystane podczas tworzenia tego opracowania to przede wszystkim regulaminy i instrukcje związane z czołgiem T-55AM. W tym miejscu należy podkreślić, że nie było odrębnej całościowej instrukcji tego czołgu. Trzeba było wykorzystywać instrukcję Czołg średni T-55A i czołg dowódczy T-55AD. Opis i użytkowanie (Wyd. MON, Warszawa 1969) oraz instrukcję Czołg średni T-55AM i czołg dowódczy T-55ADM. Część II – urządzenia modernizacyjne (Wyd. MON, Warszawa 1991), przy czym trzeba również pamiętać, że olbrzymia część z tej pierwszej instrukcji utraciła swą moc obowiązującą z tej prostej przyczyny, że wiele z urządzeń w niej opisywanych nie zostało zastosowanych w konstrukcji czołgu T-55AM. Ponadto trzeba także pamiętać, że już w przypadku późnych serii produkcyjnych nastąpiły takie zmiany, że ktoś nie obeznany z tym typem czołgu (T-55A) będzie zdezorientowany – instrukcja opisuje niektóre elementy inaczej niż one wyglądają w rzeczywistości. Dlatego posiłkując się wieloma innymi instrukcjami oraz osobistą znajomością tego typu czołgu podjąłem próbę nakreślenia prawdziwego wizerunku tego czołgu.