Polonica Varietas Śladami Mártona Szepsi Csombora po 400 latach

Dzieło Mártona Csombora Szepsi Europica varietas ukazało się po raz pierwszy w 1620 roku w Kassy (dziś Koszyce). Zapiski kalwinistycznego pastora dotyczące Polski doczekały się polskiego przekładu nakładem Czytelnika w 1961 roku. W duchu Attili Szalai, polonisty i dyplomaty który często powiada, że gdy musi opuścić Polskę, to połowę serca zawsze zostawia na Wisłą już od dłuższego czasu dojrzewał pomysł, by po wiekach pokonać tę samą trasę, którą przebył węgierski podróżnik, i poprzez fotografie i współczesną relację przedstawić miejsca odwiedzone niegdyś przez Csombora Szepsiego. I tak jesienią Roku Pańskiego 2013, a potem wiosną roku następnego dzięki szczęsnym zrządzeniom losu w towarzystwie swojego przyjaciela, artysty fotografa Zoltána Mósera mógł przebudzić z wiekowego snu ducha imć pana Mártona czyli Marcina, i gwarząc z nim odwiedzić wszystkie te miejsca w Polsce, w których onego czasu bywał, i w krótszych czy dłuższych notatkach zapisał, co uznał za warte zapisania. Utożsamiając się z jego ciekawą świata naturą autorzy puścili wodze fantazji, próbując rozwikłać i takie wątki, w szczególności polsko-węgierskie i nie tylko, po których nawet jeśli o nich wiedział nie zostawił śladu, albo też i nie mógł wiedzieć, ponieważ dotyczące tych miejsc wydarzenia nastąpiły w późniejszych czasach. Nauka z tego pieczołowicie opracowanego, nasyconego ze szczyptą humoru dzieła jest taka, że szukając własnych korzeni nie musimy wędrować na koniec świata. Na ogół wystarczy rozejrzeć się u sąsiadów. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa KAIROSZ, Budapest, Węgry.