Krew Aczoli. Dziesięć lat po zapomnianej wojnie na północy Ugandy

Wstrząsające wspomnienia świadków i uczestników jednej z najbardziej przerażających wojen w kraju określanym Perłą Afryki. Autor ukazuje, jak dziesięć lat po koszmarze wygląda życie na północy Ugandy naznaczonej rebelią rozpętaną przez Josepha Kony’ego w imię... Dziesięciu Przykazań? Książka zdradza, co myślą Ugandyjczycy o trzydziestu latach rządów prezydenta Yoweri Museveniego. Stanowi zapis tego, co mówią ludzie poznawani w drodze – ofiary Bożej Armii Oporu i wojsk rządowych.

* * *

Autor wprowadza na polski rynek wydawniczy pozycję poświęconą konfliktowi na północy Ugandy, w której głos oddaje tym, których konflikt ten dotknął w najgłębszy sposób. Czytając „Krew Aczoli" miałem wrażenie, że stanowi ona doskonałe dopełnienie „Nocnych wędrowców" Wojciecha Jagielskiego i „Dzieci-żołnierze. Kalami idzie na wojnę" Giuseppe Carrisiniego. To właśnie wyniki bezpośrednich rozmów, w formie wywiadów pogłębionych, są największą wartością publikacji. - dr hab. Andrzej Polus, Polskie Centrum Studiów Afrykanistycznych

Wojna zawsze jest straszna, ale w Afryce straszniejsza. Wie to każdy, kto ją widział, o niej słyszał lub choćby przeczytał „Strategię antylop” Jeana Hatzfelda. Potwierdza to świetna książka Krzysztofa Błażycy o ponad dwudziestoletniej, okrutnej i mało znanej wojnie w Ugandzie. Wstrząsająca i piękna zarazem. - Tadeusz Biedzki, „W Piekle eboli”, „Dziesięć bram świata”

FRAGMENTY KSIĄŻKI

(...) Najbardziej przerażającą częścią rytuału było użycie czaszki dziecka, które próbowało ucieczki. Następnie ciała nacierano mieszanką masła z orzechów moo yaa z kolorową ziemią paala. Tak namaszczony stawał się dzieckiem żołnierzem Bożej Armii Oporu.

* * *

(...) Kony kazał pojmać tysiące osób i zabić ich w ciągu dwóch dni. Byliśmy psychicznie umęczeni. Wiesz, to strzelanie w głowę, albo przy użyciu pangi, aby uszkodzić mózg... Do dziś ludzie boją się być razem z nami. Widząc nas, mówią tylko: Kony. Kony... - Oyare Raymond, uprowadzony przez Lord's Resistance Army

(...) Ja jestem ojcem siedzącym na tronie. Ja witam żywych i umarłych. Lecz ci, co mają broń, nie przyjmują mych słów. Gdyby je przyjęli, powiedzieliby: „Afrykańczycy, macie ojca pomiędzy wami!". Ale oni mówią o mnie: „on jest szatanem". - Severino Lukoya, przywódca rebelii Holy Spirit Movement

(...) Uderzyli mnie w plecy. Upadłem. „Albo ją wykończysz, albo my ciebie!” Leżałem skulony na ziemi. Ból przeszył mi ciało. „Zabij, zabij, albo zabijemy ciebie!”. Bili mnie bez końca, aż z bólu krzyknąłem. „Ok, zrobię, co chcecie, tylko mnie już nie bijcie”. Wziąłem pangę, a oni krzyczeli: „Yeah! Yeah! Bądźmy tego świadkami...” - Steven Kilama, uprowadzony przez Lord's Resistance Army

(...) ... i duchy zaczynały. Nie wiedziałeś, co mówiły. A gdy już wszystko powiedziały, pozwalały mu powrócić. Wtedy stawał się ponownie zwykły, słaby. Pytaliśmy go, co duchy mu powiedziały. A on mówił, że mamy czynić to, co mu nakazały, bo jeśli nie, to ludzie będą mieć problemy. On tak działał.... - brygadier Kenneth Banya, były doradca i prawa ręka Josepha Kony'ego

Gulu jest obecnie dokładnie dziesięć lat po rozmowach pokojowych w Jubie. Wiele się zmieniło od czasu tej dzikiej, otwartej przemocy, która dziś jest ukryta. Generalna atmosfera teraz jest cicha, spokojna, rzeczy wydają się wszystkie OK, ale jak wejdziesz głębiej... - John Baptist Odama, arcybiskup Gulu, lider rozmów pokojowych z LRA

Te obrazy wciąż mam w pamięci. Widziałam, jak wujkowi odcięli nogi i ręce. Czekali, aż się wykrwawi. Była też szkoła podstawowa obok naszego domu. Ośmiu nauczycieli ugotowali żywcem, a ludziom z wioski kazali zjeść ciała. Wiesz, ci rebelianci to byli młodzi chłopcy... - Brenda Aliga, ocalona z masakry

O AUTORZE

Krzysztof Błażyca, reporter, podróżnik, współtwórca Fundacji Razem dla Afryki (www.razemdlaafryki.org), członek Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego.
Autor wystaw fotograficznych, artykułów poświęconych Afryce oraz książek: „Tego drzewa nie zetniesz. Historie z czarami w tle (Pelplin 2015), „Krew Aczoli. Dziesięć lat po zapomnianej wojnie w Ugandzie" (Pelplin 2017). Strona prywatna: www.krewaczoli.pl