Lekcja (nie)obecności
Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej

Jak uczyć patriotyzmu, który jest ?oparty na odpowiedzialności za wspólnotę, niewykluczający nikogo, krytyczny wobec historii i zachowujący szacunek dla dziedzictwa przodków? (Jerzy Nikitorowicz)? Gdzie we współczesnej edukacji polonistycznej znaleźć miejsce dla dziedzictwa polsko-żydowskiego jako znaczącego elementu polskości? Czy w trudnej sytuacji społeczno-politycznej Europy i świata w XXI wieku odrabiamy lekcję daną nam przez historię w wieku XX? Niniejsza książka to swoista kontynuacja rozpoznań poczynionych przez autorkę w poprzedniej rozprawie, odnosząca się do kulturowej teorii narodu jako bardziej inkluzyjnej niż teoria etniczna. Doświadczenia Agnieszki Kani z realizacji projektów edukacyjnych (także międzynarodowych) i twórcze podejście do osiągnięć dydaktyki zagranicznej (głównie amerykańskiej) zaowocowały szczególnie obficie w tych fragmentach książki, które wprowadzają praktyczną wizję edukacji na wskroś humanistycznej, budującej wizerunek człowieka zdolnego wznieść się ponad identyfikację narodową. Fundamentem takiej edukacji Autorka czyni ? dostępne wszak uczniom i afirmowane przez nich ? przeświadczenie o naturalnej, przyrodzonej nam wszystkim różnorodności, odmienności ludzi. Kluczowe dla tej filozofii edukacji jest rozpoznanie, że kategoria ?inności? dotyczy w pierwszym rzędzie nas samych, a jej świadomość pozwala na otwarcie się na drugiego człowieka i pozbycie się lęku. Witold Bobiński SPIS TREŚCI ? Wprowadzenie OD TOŻSAMOŚCI ?NARODOWEJ? DO ?KULTUROWEJ? ? Tożsamość narodowa a tożsamość kulturowa ? Tożsamość wielokulturowa w praktyce ? ?Inni? to przede wszystkim my ? Polska ? ojczyzna Polaków i Żydów? ? Wyzwania wielokulturowości dzisiaj DZIEDZICTWA POLSKO-ŻYDOWSKIEGO NA LEKCJI OBECNOŚĆ OBOWIĄZKOWA ? Palimpsest? ? ?Zło bierze się z gadania? lub? z milczenia. Językowy obraz relacji polsko-żydowskich i jego konsekwencje dla współczesności ? Kultura żydowska i relacje z innością w młodszych klasach szkoły podstawowej ? W poszukiwaniu inspiracji ? Edukacja pozalekcyjna HOLOKAUST A EDUKACJA NA MIARĘ XXI WIEKU ? Jak rzucić wieniec zielony na grób wykopany w powietrzu? O sposobach ?zapisywania Zagłady? i nowej ?bibliotece Shoah? ? Jak uczyć o Holokauście? ? Ogniska poglądów. Propozycja amerykańska w polskiej wersji ? Casus Sprawiedliwych, czyli praca wychowawcza ? Na czym polega i jaką ma wartość ?rozmowa w milczeniu?. Opowiadania Idy Fink ? Film Biegnij, chłopcze, biegnij, czyli łagodne wprowadzenie w temat ? W stronę edukacji globalnej PROBLEMY POLSKIEJ PAMIĘCI ZBIOROWEJ ? Co i jak pamiętają Polacy, a o czym pamiętać nie chcą ? Na pozornym marginesie. Powojenna wizja historii ? Dziedzictwo polsko-żydowskie ? więcej pytań niż odpowiedzi ? Współcześni Polacy wobec ?obcych? ? Podsumowanie, czyli lekcja (nie) do odrobienia? ? Aneks Karen Shawn, Ogniska poglądów. O paleniu książek przez nazistów w 1933 roku, przeł. Marianna Szumal, red. i adapt. Agnieszka Kania Marianna Szumal, ?Ogniska poglądów?. Przygotowanie uczniów szkoły podstawowej do odbioru tekstów na temat Holokaustu. Eksperyment dydaktyczny Małgorzata Kulik, Klaudia Mucha, ?To wszystko jest antysemicką legendą??. Przełamując stereotyp Żyda ? Bibliografia i omawiane pozycje literackie (wybór) ? Indeks nazwisk