Kroniki Tom XIV (1885)

Czternasty tom z serii "Kroniki", powstałej w ramach edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa, zawiera teksty powstałe w wyniku współpracy Bolesława Prusa z ?Kurierem Warszawskim? i ?Krajem? w 1885 roku. Ze wstępu Tadeusza Budrewicza: ?Przez niemal cztery dekady polscy, a szczególnie warszawscy czytelnicy prasy codziennej i tygodniowej konfrontowali swoje widzenie świata oraz najbliższego otoczenia z tym, które reprezentował Prus. Tych kilka dekad w rozwoju cywilizacji zaznaczyło się rewolucyjnymi zmianami: od świeczki łojowej przez oświetlenie gazowe po elektryczność; od powozu konnego po auta spalinowe i samoloty; od fotografii statycznej, gabinetowej po taśmę filmową; od wody czerpanej wiadrami ze studni po kanalizację; od warsztatu rzemieślniczego po fabryczne molochy, w których maszyny wciąż się zmieniały; od miednicy po nowoczesne udogodnienia w zakresie higieny? Tempo tych zmian było wystarczająco duże, aby ich twórcy i użytkownicy trwali w poczuciu psychicznej płynności wszystkiego, co ważne w życiu. Kroniki Prusa mają dziś walor unikatowego dokumentu, który zarejestrował stan ducha polskiego inteligenta wobec zmian świata w końcu XIX w. i który jest jego portretem wewnętrznym. Są też dokumentem stanu kultury materialnej organizmu miejskiego, dokumentem spraw, problemów i postaw Polaków, głównie mieszkańców Warszawy (?)?. Prus zajmował się felietonistyką przez całe swoje dziennikarskie życie. Zaczął je jako autor rubryki Na czasie w tygodniku humorystycznym ?Kolce? w 1874 r. Początkowo podpisywał ją kryptonimem B.P., a od numeru 11 (z 14 marca) pod felietonami pojawił się podpis ?Bolesław Prus?. W tym samym 1874 r. na krótko objął felieton Bez tytułu w ?Gazecie Polskiej? i zaczął publikować stałe felietony Z ustronia w ?Niwie?. Po raz ostatni jako felietonista wystąpił w 1911 r., publikując w ?Tygodniku Ilustrowanym? (nr 11 z 18 marca) artykuł Szkoła i duch z podtytułem Zamiast kroniki. W ciągu tych 37 lat opublikował z górą tysiąc felietonów. Drukował je w następujących pismach: ?Mucha? ? Szkice społeczne (20), ?Kolce? ? Na czasie (30), ?Gazeta Polska? ? Bez tytułu (2), ?Niwa? ? Z ustronia (5), Na czasie (32), ?Kurier Warszawski? ? Kronika tygodniowa (345), ?Ateneum? ? Kronika miesięczna (21), ?Nowiny Niedzielne? ? Felietony warszawskie (4), ?Gazeta Rolnicza? ? W miejsce kroniki (4), ?Nowiny? ? Kronika tygodniowa (21), ?Kraj? ? Korespondencje z Warszawy (22), ?Kurier Codzienny? ? Kronika tygodniowa (373), ?Goniec Poranny i Wieczorny? ? Kronika tygodniowa (6), ?Tygodnik Ilustrowany? ? Kronika tygodniowa (178). Józef Bachórz obliczył, że Prus wydrukował ponad tysiąc kronik. Napisał ich więcej, lecz niektórych nie opublikowano (Aleksander Głowacki twierdził, iż redakcja ?Kuriera Warszawskiego? ?wyrzuciła? mu w sumie 23 felietony).