Dysputy o sumieniu

Książka obejmuje dwie kwestie, 16 i 17, ze zbioru Akwinaty Quaestiones disputatae de veritate, dotyczące prasumienia-synderezy (de synderesi) i sumienia (de conscientia), udostępnione w języku oryginału: łacińskim i w przekładzie polskim, oraz tematyczne studia i komentarze. Tom zawiera również bibliografię przedmiotową, indeks osobowy i rzeczowy. Przedmiotem pierwszej z dysput jest syndereza, jej status ontyczny (odrębna władza czy sprawność), jej właściwości (omylna czy nieomylna), możliwości jej zaniknięcia. Druga dysputa koncentruje się na sumieniu, jego statusie (władza, sprawność czy akt), jego ewentualnej omylności czy błędności, mocy wiążącej sądów sumienia itd. Obie dysputy dotyczą zatem problematyki niezwykle ważnej dla wyjaśnienia podstaw życia moralnego. Niemniej interesująca jest skomplikowana forma dysput problemowych, będących po dziś dzień niedoścignionym wzorem debaty i analizy kwestii filozoficznych. Obszerna część tomu zawiera tematyczne studia i komentarze do szczegółowych aspektów rozumienia prasumienia i sumienia w tekstach św. Tomasza z Akwinu: roli synderezy i sumienia w działaniu moralnym, ich istoty i wzajemnej relacji, stosunku do prawa naturalnego, „wiązania w sumieniu”. W tomie znajdziemy również historyczny rys początków myślenia moralnego (od Homera do Sokratesa), refleksję nad sumieniem w encyklice Veritatis splendor oraz rozważania o współczesnych paradygmatach absolutyzujących czy negujących sumienie w kontekście nauki Akwinaty o życiu moralnym i jego niezmiennych podstawach.