Poza dobrem i złem

Fryderyk Nietzsche (1844-1900) - jeden z najważniejszych filozofów niemieckich, także filolog, poeta. Człowiek, którego poglądy znacząco wpłynęły na całą późniejszą filozofię, myślenie o człowieku, kulturze, religii. Głosił upadek cywilizacji zachodniej, opartej na myśli greckiej, sokratejskiej i etyce chrześcijańskiej. Tej apollińskiej postawie przeciwstawiał dionizyjską, witalną (połączoną z ideą woli mocy i pojęciem nadczłowieka). Krytykował chrześcijaństwo, ale jednocześnie podziwiał Chrystusa. Jego myśl doczekała się setek interpretacji i omówień. Nie sposób sobie wyobrazić współczesną filozofię bez przemyślenia jego wpływu, wpływu intelektualnego jego idei.

Jak pisze Z. Kuderowicz: "immoralizm Nietzschego, to ustawienie siebie Poza dobrem i złem oznaczało dla filozofa podważenie wartości altruistycznych ideałów moralnych i zakwestionowanie wszelkich hierarchii wartości, w których przyznaje się dobru moralnemu miejsce poczesne. Immoralizm zawiera więc postulat krytyki wszelkich wartości moralnych, podważenie przydatności pojęcia dobra i wartościowania moralnego. (...) Nie chodzi zatem o nowe określenie moralnego dobra, lecz o usunięcie w ogóle kryteriów moralnych z całego wartościowania. Przy czym - jak zaznacza Kuderowicz immoralizm nie oznacza rezygnacji z wszelkich zasad oceny (...) Pod znakiem immoralizmu zmierza Nietzsche do wypracowania nowych, własnych pryncypiów służących ocenie jednostki i jej działalności."