Kiedy świat pędzi do przodu pełną parą...
Zmiana i trwanie w XIX wieku

Dziewiętnaste stulecie jest uważane za wyjątkowe do tego stopnia, że traktuje się je jako oddzielną epokę. Niesłychany był ogrom i szybkość przemian, które nastąpiły w tym okresie i przeobrażały rzeczywistość w niespotykanym dotąd tempie. Stary świat jednak nie zawsze chciał poddawać się transformacjom. Starcie nowego ze starym często przebiegało w sposób niezwykle gwałtowny i bolesny. Nie dziwi zatem, że w historiografii nierzadko mówi się po prostu o rewolucyjnym wieku dziewiętnastym i to nie tylko dlatego, że zrodziła go rewolucja francuska 1789 r., a zamknęła bolszewicka roku 1917. Właśnie szybkość i rozmiar zmian w tym stuleciu były iście rewolucyjne. To wówczas ukształtowała się nowoczesność, czy też raczej podstawy świata nam współczesnego.