Od semiotyki do konsumpcjonizmu. O potrzebie wartościowania fotografii

Monografia "Od semiotyki do konsumpcjonizmu. O potrzebie wartościowania fotografii" podejmuje wiele wątków związanych z fotografią i fotografowaniem oraz z praktyką i krytyką komunikacji wizualnej, i to z kilku naukowych perspektyw. Zachowuje przy tym rzadką w takich przedsięwzięciach spójność. Ma swoich przywoływanych explicite pa-tronów, w szczególności Rolanda Barthesa i Johna Bergera – w zakresie teoretycznym i analitycznym – oraz Henri’ego Cartier-Bressona, Roberta Capę i Eugena Smitha – w odniesieniu do praktyki zatrzymywania świata w obrazie fotograficznym i świadomości tego, czym fotografia być powinna.

Spójność niniejszej publikacji polega jednak nie tylko na wspólnym kodzie, posługiwaniu się podobnymi kanonami i metodami (przede wszystkim semiologicznymi i spod znaku krytycznej analizy dyskursu). Autorzy poszczególnych rozdziałów przejawiają również tę samą troskę o jakość komunikacji wizualnej: o jakość użytkową (w obszarze fotografii dziennikarskiej, artystycznej czy reklamowej), a także o jej etyczne standardy – odpowiadanie potrzebom ludzkim, uczciwość w relacjonowaniu politycznych sporów, opowiadanie z empatią, czy nawet „czułością” o najbardziej bolesnych problemach ludzkości doby pandemii, wojen i uchodźctwa.

Wydaje się, że kwestie etyczne związane są z zawodem fotoreportera, kuratora wystaw fotograficznych, fotoedytora, autorzy niniejszego to-mu zwracają jednak uwagę, że pomnażanie dobra po stronie odbiorcy jest też powinnością rozmaitych prosumentów, którzy współtworzą dziś sieciową – i obrazkową przecież – mediosferę.



dr hab. Jacek Grębowiec
Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Wrocławski