Kroniki wojenne: Tom. 1 1939-1942, Tom 2 1943-1944

„Postanowiłam być kronikarką niszczonego przez barbarzyńskie hordy miasta i muszę zbierać dokumenty, gdzie się da” – tak autorka wyjaśnia swoją misję pisania. Jej zapiski to tekst bez wątpienia wyjątkowy nie tylko na tle swojej epoki ale także w dziejach literatury polskiej i światowej. Forma i treść tego dzieła stawiają go w szeregu najlepszych, najbardziej poruszających tekstów wojennych jakie kiedykolwiek powstały. Konsekwentnie unika oceny a jedynie pokazuje kontekst, niekiedy splot wielu okoliczności, które doprowadzają człowieka do stanu okrucieństwa, apatii, bezradności czy nadzwyczajnego bohaterstwa.


Gdyby w literaturze polskiej szukać dzieła, które miałoby pretendować do miana „polskiego sumienia” czasów II wojny światowej to bez wątpienia to co stworzyła Aurelia Wyleżyńska uznać można za najważniejszego kandydata do tego miana.