W oblężeniu
Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy

Logavina to cicha i spokojna uliczka położona w sercu miasta, słynącego z tolerancji i kosmopolitycznego uroku. Wybuch wojny postawił na głowie życie jej mieszkańców, Bośniaków, Chorwatów i Serbów, którzy do tej pory żyli obok siebie, nie zwracając uwagi na dzielące ich różnice. W oblężonym Sarajewie, pozbawieni ogrzewania i elektryczności, przy coraz bardziej ograniczonych zasobach żywności i wody, każdego dnia muszą teraz walczyć o przetrwanie swoje i bliskich. Muszą bronić się nie tylko przed kulami snajperów, ale także przed równie groźnym wrogiem – nienawiścią do sąsiadów i niedawnych przyjaciół, którzy tak łatwo mogą zmienić się w śmiertelnych wrogów.

W intymnej relacji naocznego świadka Barbara Demick splata losy dziesięciu rodzin. I po dwudziestu latach wraca, by się przekonać, jak radzą sobie z następstwami wojny.

W oblężonym mieście bomby burzą nie tylko domy. Przemoc atakuje też jego tkankę społeczną – przyjaźń, solidarność, zaufanie – bez której żywy organizm miasta nie przetrwa. Barbara Demick opisuje, jak mieszkańcy pewnej sarajewskiej ulicy obronili te podstawowe międzyludzkie więzi, a więc obronili swą ulicę – a ulice takie jak ta obroniły miasto. To reportaż z najważniejszego frontu każdej wojny, który przebiega przez serca i umysły. Wszyscy mieszkamy na ulicy Logavinej.

Obojętność na skutki wojen i kataklizmów zwiększa się z liczbą ofiar.

Nie potrafimy przejąć się losem stu czy pięciuset tysięcy ludzi. Dramat mieszkańców sarajewskiej ulicy Logavinej to historia rodzin i osób, wplątanych w niechcianą wojnę, zmuszonych do heroizmu przekraczającego ich siły. Jest to zapis doświadczenia nagłej zamiany spokojnego życia w przyjaznym mieście na upokarzającą codzienność wojenną. Śledząc ich losy, łatwo wyobrazić sobie siebie i swoich najbliższych w podobnej sytuacji. Lektura obowiązkowa.

Doskonale uchwycony heroizm cywilnych mieszkańców Sarajewa – ich hart ducha, ironia, stoicyzm. [...] Koncentrując się na jednej ulicy Sarajewa, Demick maluje realia życia w mieście trafnie i z prezycją.

Gdybyś miał przeczytać tylko jedną książkę o Sarajewie, powinna to być właśnie ta książka.

To, co zachwyca mnie w tej książce – i co zachwyciło w „Światu nie mamy czego zazdrościć” – to sposób, w jaki Barbara Demick prowadzi nas w głąb ludzkiego życia. Zaczynamy rozumieć nie tylko, co działo się na sarajewskiej ulicy, na której mieszkała w czasie wojny, ale również, co przeżywali ludzie. Możemy sobie wyobrazić, jak my byśmy się czuli, co myśleli. Nie mamy tu do czynienia z sytuacją, gdy to, co prywatne, staje się polityczne — wręcz przeciwnie. To polityka i historia stają się w osobiste, ponieważ sytuacja w kraju, w mieście zagarnia i rwie ludzkie losy. Książka Demick oscyluje pomiędzy opowieścią o codzienności a wielką tragedią, jest znacznie bardziej wnikliwa niż typowa dziennikarska relacja.