Termopile i Artemizjon 480 p.n.e.
Pierwsza linia obrony Hellady

Mimo upływu niemal 2500 lat bitwy stoczone przez siły koalicji greckich państw-miast ze zmierzającą na podbój ich ziem ogromną armią Imperium Achemenidów stanowią jedną z najsławniejszych, niemal legendarnych kart nie tylko historii starożytnej Europy, ale głównie dzięki wspaniałemu dziełu Herodota, również dziejów ludzkości. Słyszał o nich (zwłaszcza o bohaterskiej obronie przejścia termopilskiego) każdy, kto przynajmniej trochę interesuje się historią, a zapewne także i wielu nią niezainteresowanych. Choć znaczenie walk na tej pierwszej linii obrony nie było dla losów kampanii Kserksesa w Helladzie kluczowe, w przypadku utrzymania przez sprzymierzonych pozycji obronnych i powstania strategicznego pata bezwzględnie mogło się takim stać. Nawet ich klęska w ważny sposób wpłynęła na kształt strategii, jaką siły greckie przyjęły w miesiącach następnych, w czasie decydujących o losach ich państewek bitew pod Salaminą i Platejami... Marek Adam Woźniak (1976). Magister archeologii UW, doktorant w IAE PAN, pracownik Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Archeolog terenowy i uczestnik misji archeologicznych w Mele Hairan w Turkmenistanie, w Aleksandrii, Sakkara i Berenike w Egipcie oraz Nea Paphos na Cyprze. Archeolog i historyk wojskowości specjalizujący się w badaniach uzbrojenia i technik walki armii starożytnych, głównie wschodnich.